Czy ziemniak chipsowy wymaga specyficznej uprawy?
Wydawać by się mogło, że ziemniak to ziemniak. Nie ma znaczenia, jaki produkt użyjemy do przygotowania purée na obiad, czy chipsy na podwieczorek, czy wieczorne spotkanie z przyjaciółmi. Jednak szeroka gama odmian tego popularnego w Polsce warzywa sprawia, że na smak, jakość chipsów ma nie tylko użyta do ich produkcji odmiana, ale także system uprawy. Jak uprawiać ziemniaki dla przetwórstwa spożywczego?
Jakie są rodzaje upraw ziemniaka?
Ziemniaki mogą być uprawiane do różnych celów Wyróżnia się 6 głównych kierunków produkcji ziemniaków. Mowa tu o ziemniakach jadalnych na wczesny zbiór (o bulwach z ocierającą się skórką), na wczesny zbiór o bulwach dojrzałych, czy też na zbiór jesienny. Coraz więcej gospodarstw rolnych decyduje się na uprawę ziemniaka jako surowca dla przetwórstwa spożywczego (frytki, chipsy), czy też dla przemysłu skrobiowego oraz dla gorzelnictwa. Spora ilość rolników zajmuje się produkcja nasienną ziemniaka. Każda z upraw wymaga odmiennego systemu uprawy, spełnienia określonych wymagań jakościowych i technologicznych. Szczególnie restrykcyjne są wytyczne co do uprawy ziemniaka dla przetwórstwa spożywczego.
Co trzeba wiedzieć o ziemniakach na chipsy?
Pierwszym warunkiem, jaki trzeba spełnić, chcąc uprawiać ziemniaki na potrzeby przetwórstwa, to dobór odpowiedniej odmiany ziemniaka. Zastosowanie odpowiedniego typu warzywa sprawi, że produkowane wyroby ziemniaczane będą nie tylko doskonale się prezentować, ale również charakteryzować się niepowtarzalnym smakiem, odpowiednim poziomem chrupkości. Do produkcji frytek, chipsów lub suszów ziemniaczanych zaleca się odmiany o wydłużonym kształcie bulw i podwyższonej zawartości suchej masy. Natomiast do wytwarzania chipsów stawia się na odmiany z bulwami okrągłymi. Ważne jest bowiem, aby surowiec cechował się odpowiednio niską zawartością cukrów redukujących, co zabezpiecza chipsy przed przypalaniem podczas smażenia, pozwala uzyskiwać złocisty kolor. p. Do produkcji chipsów najlepsze są odmiany o zawartości skrobi w granicach 16-21% oraz nie więcej niż 0,15% cukrów redukujących. Biorąc pod uwagę odmiany wczesne, będą to: Aster, Augusta, Cedron, Felka Bona, Gracja, Justa. W przypadku ziemniaków na chipsy przeznaczonych na późny zbiór zaleca się z kolei odmiany: Albatros, Fribona, Kuba, Lawina, Rumpel, Triada.
Jak powinna przebiegać produkcja ziemniaka na chipsy?
Technologia uprawy ziemniaków na chipsy wymaga zastosowania odpowiednio szerokiej rozstawy międzyrzędzi, a w trakcie uprawy dbanie o dostarczanie właściwych proporcji składników pokarmowych ze szczególnym uwzględnieniem azotu i potasu. Należy zadbać o właściwe regularne nawadnianie plantacji, co pozwoli uchronić uprawę przed skutkami braku opadów. Chcąc zagwarantować gospodarstwu zbyt całego wyprodukowanego zbioru, należy zadbać też o ochronę przed chorobami i szkodnikami, poprzez stosowanie dozwolonych przez producentów środków ochrony roślin.
Kluczowe jest pilnowanie „rozrostu bulw”, czyli dbanie o uzyskanie właściwej wielkości bulw (niezbyt duże), co niekiedy wymaga stosowania desykacji plantacji - czyli niszczenia nadziemnych pędów roślin. Zalecany termin desykacji na plantacjach ziemniaka przemysłowego przypada na początek starzenia się roślin - faza 90 BBCH.
Jak widać, produkcją ziemniaka do produkcji chipsów mogą zająć się specjalistyczne gospodarstwa rolne, które mają do własnej dyspozycji nie tylko nowoczesny park maszynowy, ale także możliwość wsparcia produkcji odpowiednio dobranymi do miejsca prowadzenia plantacji technik produkcji. Mowa tu, chociażby o specjalistycznych magazynach z kontrolowaną atmosferą do przechowywania płodów rolnych, które pozwalają zachować jakość ziemniaka do dalszego przetwórstwa.